บทความ

การทำความดีงามในช่วงเวลา 10 วันของเดือนซุลฮิจญะฮ์นั้นเป็นที่รักยิ่งไปยังอัลลอฮฺตะอาลา  และท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จึงส่งเสริมให้กระทำความดีงามในช่วง 10 วันของเดือนซุลฮิจญะฮ์ ซึ่งการกระทำความดีงามนั้นย่อมครอบคลุมถึงการถือศีลอดด้วยและสมควรส่งเสริมให้กระทำเหมือนกับอิบาดะฮ์อื่นๆ ด้วย  เช่น  การซิกรุลลอฮ์  การอ่านอัลกุรอาน  การศ่อะวาตต่อท่านนะบีย์  การเตาบะฮ์  การบริจาคทาน  และการละหมาดสุนัตต่างๆ  เป็นต้น

อุดฮียะฮ์ : คือสัตว์จำพวก อูฐ วัว ควาย แพะ หรือแกะ ที่เชือดเพื่อเป็นการนำตนเข้าใกล้ชิดอัลลอฮฺตะอาลาในวันอีด ส่วนหลักฐานในการบัญญัติอุดฮียะห์นั้นก็คือ คำดำรัสของอัลลอฮฺ ตะอาลา ที่ว่า

فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ

“ดังนั้นเจ้าจงละหมาด (อีด) เพื่อองค์อภิบาลของเจ้าและจงเชือด (สัตว์)” (อัลเกาซัร : 2)

ความหมายของคำว่าเชือดในทัศนะของนักวิชาการที่ถูกต้องที่สุดนั้นคือ เชือดสัตว์อุดฮียะห์

วิเคราะห์สายรายงานหะดีษ

1. ท่านอิกริมะฮ์ [عِكْرِمَةُ] : เขานั้น “เชื่อถือได้” [ثِقَةٌ] และ “มีความมั่นคง” [ثَبْتٌ] ซึ่งกลุ่มหนึ่งของปราชญ์หะดีษได้นำเขามาเป็นหลักฐานอ้างอิง ส่วนที่ผู้ที่ทำการวิจารณ์เขานั้นเป็นเพียงแค่ความเห็นส่วนตัวเท่านั้น¹

ประเด็นที่เห็นพ้องกันเกี่ยวกับเรื่องการละหมาดอีดเป็นญะมาอะฮ์นั้นคือ ไม่วาญิบ (ไม่จำเป็น) ต้องไปละหมาดสถานที่มุศ็อลลาหรือลานกว้างที่เตรียมไว้สำหรับละหมาดอีด เนื่องจากการละหมาดที่มัสยิดนั้นเป็นที่อนุญาตให้กระทำได้ด้วยอิจญฺมาอฺแห่งปวงปราชญ์ผู้มีคุณธรรม

อัลเลาะฮ์ตะอาลา ได้ทรงตรัสเกี่ยวกับเรื่องเดือนร่อมะฎอนและฮุกุ่มต่างๆ ของการถือศีลอดในครั้งเดียวในซูเราะฮ์อัลบะก่อเราะฮ์จากอายะฮ์ที่ 183-187 แต่สิ่งที่ทำให้ฉุกคิดในหัวใจก็คือ ระหว่างอายะฮ์ที่ 183-187 นั้น มีอายะฮ์หนึ่งที่ไม่เกี่ยวข้องกับฮุกุ่มของการถือศีลอดเลย แต่อัลเลาะฮ์ตะอาลาทรงนำมาสอดแทรกไว้ในบรรดาอายะฮ์ต่างๆ ที่กล่าวถึงฮุกุ่มการถือศีลอดเดือนร่อมะฎอน นั่นก็คืออายะฮ์ 186 ที่มีใจความว่า

วิเคราะห์สายรายงานละหมาด 8 ร็อกอะฮ์

สายรายงานของท่านญาบิร: ท่านอิบนุ คุซัยมะฮ์  ได้รายงานว่า

عَنْ عِيْسَى بْنِ جَارِيَةَ عَنْ جَابِرٍ بْنِ عَبْدِ اللهِ قَالَ : صَلَّى بِنَا رَسُوْلُ اللهُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ فِيْ رَمَضَانَ ثَمَانَ رَكَعاَتٍ وَالْوِتْرَ

“จากท่านอีซา บิน ญาริยะฮ์ จากท่านญาบิร บิน อับดิลลาฮฺ  เขากล่าวว่า  ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ละหมาดกับพวกเราในเดือนร่อมะฎอน 8 ร็อกอะฮ์และทำวิติร”

คำว่าอัตตะรอวีหฺ (اَلتَّرَاوِيْحُ) หมายถึง การหยุดพัก และตามหลักภาษาอาหรับ  เป็นพหุพจน์จากคำว่า อัตตัรวีหะฮ์ (اَلتَّرْوِيْحَةُ) ท่านอิบนุ มันซูรให้ความหมายว่า  การเรียก “อัตตัรวีหะฮ์” (اَلتَّرْوِيْحَةُ) ในเดือนร่อมะฎอนนั้น  เพราะผู้ที่ทำละหมาดจะทำการหยุดพักในทุกสี่ร็อกอะฮ์ ... และคำว่า อัตตะรอวีหฺ (اَلتَّرَاوِيْحُ) เป็นพหุพจน์จากคำว่า อัตตัรวีหะฮ์ (اَلتَّرْوِيْحَةُ) ซึ่งหมายถึง พักหนึ่งครั้ง...

การทำเมาลิดนะบีย์นั้น เป็นรูปแบบที่ไม่มีการพูดถึงหรือไม่ถูกระบุฮุกุ่มไว้ในยุคสมัยของท่านนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม และยุคสะละฟุศศอลิห์ ดังนั้นฮุกุ่มจึงถูกว่างเว้นโดยไม่อนุญาตให้กล่าวว่าท่านนะบีย์และสะลัฟได้ห้ามหรือได้ใช้ให้ทำเมาลิดในรูปแบบที่เกิดขึ้นมาในยุคหลัง และเมื่อการทำเมาลิดได้เกิดขึ้น บรรดาปวงปราชญ์ส่วนมากได้วินิจฉัยว่าการทำเมาลิดนั้นเป็นสิ่งที่ดีและอนุญาตให้กระทำได้ตามกฎเกณฑ์และเงื่อนไข ดังนั้นผู้เขียนจึงขอนำคำฟัตวาของปราชญ์อะฮ์ลิซซุนนะฮ์วัลญะมาอะฮ์สามท่านมานำเสนอเพื่อให้ท่านผู้อ่านที่มีหัวใจเป็นธรรมและใฝ่รู้ได้นำไปคิดใคร่ครวญและนำไปปรับปรุงเกี่ยวกับการทำเมาลิดนะบีย์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม

พวกที่ชอบสร้างความสงสัยในอิสลามจะกล่าวว่า อัลกุรอานได้กล่าวไว้อย่างยืดยาวเกี่ยวกับนางสวรรค์ (อัลฮูรุลอีน) ที่อัลเลาะฮ์ทรงตระเตรียมไว้สำหรับบรรดาบุรุษในสวรรค์ โดยพระองค์มิได้ทรงตระเตรียมไว้สำหรับสตรีในอัลกุรอาน ซึ่งประเด็นที่ได้กล่าวไว้ในอัลกุรอานเช่นนี้ เป็นหลักฐานชิ้นใหม่ที่วางอยู่บนพื้นฐานของทฤษฏีการเหยียดหยามสิทธิสตรี แม้กระทั่งในสวรรค์อันนิรันดรที่เป็นสถานที่พำนักแห่งการตอบแทนก็ตาม

ท่านอิหม่ามอิบนุอะฏออิลลาฮ์ ได้กล่าวไว้ในหนังสือฮิกัมของท่านว่า:

مَا اسْتُوْدِعَ فِي غَيْبِ السَّراَئِرِ ظَهَرَ فِي شَهَادَةِ الظَّوَاهِرِ

“สิ่งที่ถูกบรรจุไว้ในจิตใจที่มองไม่เห็น (ด้วยตา) มันจะปรากฏให้เห็นทางภายนอก”